Гэрийн аюулгүй байдал – Угаарын хийнээс урьдчилан сэргийлэх шинэчлэл ба иргэдийн оролцоо
Нийслэлийн Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төвийн хяналт, хамгаалалтад орсон угаарын хийний аюулгүй байдал нь өвлийн улиралд улам бүр чухал болж буйг мэргэжлийн байгууллагууд онцолж байна. Өнгөрсөн хугацаанд угаарын хийн эрсдэлийг бууруулах зорилгоор хэрэгжиж буй хяналт, засвар үйлчилгээний тогтолцоог өргөн хүрээнд сайжруулж, иргэдийн оролцоог нэмэгдүүлэхэд анхаарлаа хандуулж байна.
Нийслэлийн хэмжээнд нийт 176 мянган өрхөд угаарын хийнээс урьдчилан сэргийлэх мэдээлэл, сэрэмжлүүлэг, засвар үйлчилгээ үзүүлж буй “Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төв” ОНӨААТҮГ-ын мэдээллээр, энэ өвлийн улиралд түлшний хэрэглээ, галлагаа эрс нэмэгдэж, угаарын хий илрүүлэх мэдрэгч төхөөрөмжийн дуудлагын тоо өссөөр байна. Өдөрт дунджаар 1200-1300 дуудлага хүлээн авч, 300-350 өрхөд засвар үйлчилгээ хийж буй энэ төвийнхэн угаарын аюулыг бууруулах чиглэлээр тодорхой үр дүнд хүрч буй ч, олон хүн амын оролцоо, хяналт, мэдээллийн түвшин нэмэгдсээр байна.
Энэ жил хүйтний улирал эхэлж, түлшний хэрэглээ ихсэхийн хэрээр угаарын хий, яндан хоолойн битүүмжлэл алдагдах зэрэг эрсдлүүд илүү тодорчээ. Тухайлбал, яндангийн битүүмж алдагдсанаас угаарын хий илрэх эрсдэлийг нэмэгдүүлж, иргэдийн эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлөх нөхцөл байдал үүсэж байна. Угаар мэдрэгч төхөөрөмжийн дуут дохио ирэх үед иргэдийн зарим нь унтраах эсвэл утсаа авахгүй байхаас үүдэн, эрсдэл улам нэмэгдэж буйг мэргэжлийн байгууллагууд анхааруулж байна.
Мөн, угаарын хий үнэргүй, харагддаггүй тул иргэд өөрсдөө мэдэх боломжгүй тул зөвхөн мэдрэгч төхөөрөмжийн тусламжтайгаар илрүүлдэг. Гэсэн хэдий ч, иргэдийн дунд дохио ирэх үед утсаа авахгүй, эсвэл дохиог орхих зэрэг хандлага байсаар байна. Энэ нь угаарын хийн эрсдлийг нэмэгдүүлэх гол хүчин зүйл болж байна. Үүний зэрэгцээ, засвар үйлчилгээний багууд өөрийн хуваарийн дагуу долоон дүүрэгт ажиллан, шаардлагатай айл өрхүүдийн зуух, пийшин засварлаж, битүүмжлэж буй нь онцгой ач холбогдолтой байна. Үүнээс харахад, чанарын шаардлага хангаагүй зуух, түлшний хэрэглээ угаарын хий үүсэх шалтгааны нэг болж буйг судалгаанууд харуулж байна.
Өнгөрсөн хугацаанд ирсэн 2500 гаруй дуудлагаас 2384 айлд засвар үйлчилгээ хийж, угаарын аюулгүй байдлыг сайжруулахад чиглэсэн ажил өрнөж байна. Гэсэн хэдий ч, түлшний чанар болон хэрэглээний хэв маяг, яндангийн засвар үйлчилгээний зөрүү нь угаарын хийн түвшинг нэмэгдүүлэх гол хүчин зүйлсийн нэг байсаар байна. Тухайлбал, сайжруулсан түлшний шаталтын хугацаа 8 цаг байдаг боловч, зарим айл өрхүүд 5-6 цагийн дараа гал унтарсныг буруу ойлгож, яндангаа хаадаг нь аюулыг улам бүр нэмэгдүүлж буйг мэргэжлийн байгууллагууд анхааруулж байна.
Хамгийн их дуудлага ирж буй Сонгинохайрхан дүүрэгт 15 мянга гаруй угаарын тохиолдол бүртгэгдсэн бөгөөд, эдгээрийн дунд 644 өрх шөнийн цагаар аюултай түвшинд хүрсэн угаарын хийн мэдэгдэлтэй тул газар дээр нь очиж, иргэдийг авран хамгаалах ажиллагаа явагдаж байна. Ийм нөхцөлд иргэдийн оролцоо, хяналт, мэдлэгийг нэмэгдүүлэх шаардлага улам илүү тодорхой болж буйг салбарын мэргэжилтнүүд онцолж байна.
Нийслэлийн удирдлага, мэргэжлийн байгууллагууд угаарын хийн эрсдэлийг бууруулахын тулд иргэдийг мэдлэгжүүлэх, угаар мэдрэгчийг тогтмол шалгаж, зөв байрлуулах, унтраахгүй байлгахыг зөвлөж байна. Мөн, аюулгүй байдлын хувьд түлшний чанар, засвар үйлчилгээний стандарт мөрдөх, иргэдийн оролцоог нэмэгдүүлэх нь хамгийн чухал алхам болж буйг салбарынхан онцолж байна.
Цаашид угаарын хийн эрсдэлийг бууруулахад иргэдийн оролцоо, технологийн дэвшил, бодлого төлөвлөлт хамтран ажиллах шаардлагатай бөгөөд энэ чиглэлээр төр, хувийн хэвшлийн хамтын ажиллагаа, сургалт сурталчилгаа өргөжих нь чухал юм. Эдгээр хүчин зүйлсийг нэгтгэн авч үзэхэд, аюулгүй гэр бүл, аюулгүй орчин бүрдүүлэхэд иргэдийн оролцоо ба технологийн дэвшил нь салшгүй холбоотой болохыг онцлон тэмдэглэж байна.
