“Нааново Грийн Энержи Монгол” ХХК-ийн зүгээс Шинжлэх Ухаан Технологийн Их сургуулийн хамгийн отгон мэргэжил болох Хаягдал боловсруулах технолгийн ангийн оюутнуудад зориулж хог хаягдлын бүтцийг судлах иж бүрэн лабораторийг хандивлажээ. Энэхүү лабораторитой болсноор оюутнууд хог хаягдлын чиглэлээр орчин үеийн судалгаа шинжилгээ хийх бүрэн боломж бүрдэж байгаа юм.
Хүн ам өсөн нэмэгдэхийн хэрээр хог хаягдлын асуудал хотын төдийгүй улсын тулгамдсан асуудал болоод байна. Тэгвэл дэлхий дахинд хог хаягдал нь толгойны өвчин бус эрчим хүчний гол эх үүсвэр болоод байгааг “Нааново грийн энержи” компанийн захирал Ц.Эрдэмбилэг онцолж буй. Тэрээр энэ дэвшилтэд технолгийг эх орондоо нэвтрүүлэхээр 2018 оноос эхлэн дэлхийд хог хаягдлын менежментээрээ тэргүүлэгч Япон улсын эрдэмтэдтэй хамтран 8 жилийн турш судалгаа шинжилгээний ажлыг гүйцэтгэсэн боловч эцэст нь хотын удирдлагуудын шудрага бус үйлдлээс болж уг төслөө гурав дахь ч этгээдэд алдсан талаар хэвлэлүүд онцолдог. Ийнхүү уншигч та бүхэнд ШУТИС-д хог хаягдлын судлах лабораторийг хандивлах ёслолын үеэр түүний хэлсэн үгийг онцолж байна.
Тэрбээр:
Эрхэм Хүндэт профессор, эрдэмтэн судлаачид, багш нар, оюутан залуус аа,
Өнөөдрийн энэ эрхэм баян орчлонд бидний хамтын хариуцлага, хамтын ирээдүйг бэлгэдсэн үйл ажиллагаанд хүрэлцэн ирсэн та бүхэнд чин сэтгэлийн талархал илэрхийлье.
Намайг Эрдэмбилэг Цэдэв, Наноово Грин Энерджи Монгол ХХК-ийн Гүйцэтгэх Захирал. Бид өнөөдөр Монгол Улсынхаа ирээдүйн тогтвортой хөгжлийн нэг чухал тулгуур болсон Шинжлэх Ухаан, Технологийн Их Сургуульд хандив, дэмээ өргөхөөр ирээд байна.
2023 оны хамтын ажиллагааны үргэлжлэл
2023 оны аравдугаар сард бид ШУТИС-тай Хог хаягдлын тогтвортой менежмент, судалгаа, инновацийг хөгжүүлэх зорилготой, урт хугацааны ХАМТРАН АЖИЛЛАХ гэрээнд гарын үсэг зурсан. Энэхүү гэрээ нь цаасан дээрх үг бус, бодит үр дүн, бодит хамтын ажиллагаа бий болгох зорилготой байсан.
Өнөөдөр бид тэр амлалтаа хэрэгжүүлж, Монгол Улсад дутагдаж буй хогны бүтэц, илчлэг, органик-органик бус агууламж, бохирдлын түвшин зэрэг судалгааг нарийвчлан хийх боломжтой тоног төхөөрөмжийг та бүхэнд хүлээлгэн өгч байна.
Энэ бол нэг удаагийн хандив биш. Энэ бол бидний хамтран эхлүүлсэн ажлын дараагийн шат юм.
Монголд хог хаягдлын асуудал бодит эрсдэл болж байна
Манай улсын хот, суурин газар, ялангуяа Улаанбаатар хотод хог хаягдлын асуудал хурцаар тавигдаж байна. Дүн тооцоогоор:
• Жилд 1.6 сая тонноос давсан хог хаягдал үүсдэг
• Хогны 60-70 гаруй хувь нь дахин боловсруулагдах боломжтой атлаа 95% нь шууд булшлагддаг
• Булшлах арга нь агаар, хөрс, усны бохирдлын эрсдэлийг нэмэгдүүлдэг
Энэ бол дан ганц төрийн асуудал биш. Энэ бол хувийн хэвшил, эрдэм шинжилгээний байгууллага, иргэдийн бүгдийн хамтын хариуцлага юм.
Наноово Грин Энерджи — Монголын цорын ганц идэвхтэй Waste-to-Energy хөгжүүлэгч
Манай компани өнөөдөр Монгол Улсад хогийг эрчим хүч болгон хувиргах (Waste-to-Energy) чиглэлээр идэвхтэй, бодит төслөө урагшлуулж байгаа цорын ганц байгууллага.
Бидний зорилго бол:
• Хог хаягдлын хэмжээг огцом бууруулах,
• Дахин боловсруулах тогтолцоог дэмжих,
• Дулаан болон цахилгаан эрчим хүчийг байгальд ээлтэй хэлбэрээр үйлдвэрлэх,
• Улаанбаатар хотын агаар, хөрс, усны бохирдол, үнэржилт, булшлах талбайн асуудлыг урт хугацаанд шийдвэрлэх юм.
Гэхдээ энэ бүхний суурь нь нэг л зүйл: эрдэм шинжилгээ, бодит дата, шинжлэх ухаанд суурилсан шийдэл.
Иймээс бидний өнөөдрийн бэлэг бол дараа дараагийн судалгааны ажилд шинэ боломж нээж, хог хаягдлын бодит байдал, ирээдүйн шийдлийн үндэс суурийг бий болгоно гэдэгт итгэлтэй байна.
SHUTIS — Монголын инженер, технологийн ирээдүй
Та бүхэн бол Монголын инновац, инженерчлэлийн ирээдүйг бүтээж буй залгамж үе:
• Хог хаягдлын судалгаа
• Дахин боловсруулах технологи
• Дулаан, эрчим хүчний инженерчлэл
• Байгаль орчны нөлөөлөл
• Хот төлөвлөлт, тогтвортой хөгжил
Эдгээр бүхэн нь Waste-to-Energy төслийн үндсэн бүрэлдэхүүн, салшгүй хэсэг. Тиймээс бид өнөөдөр сургууль, судалгааны төв, үйлдвэрийн салбар, гурав талын хамтын ажиллагааны жишгийг тогтоож байна.
Энэхүү төхөөрөмжийг ашиглан SHUTIS-ийн эрдэмтэн багш нар, оюутнууд:
• Хогоо шинжлэх ухааны үндэстэй тоон мэдээлэлтэйгээр судлах,
• Олон улсын стандарттай харьцуулах,
• Бодит туршилт хийх,
• Инновацын шийдэл боловсруулах,
• Төсөл, судалгааны ажил гүйцэтгэх боломжтой болно.
Хандивын утга — Зөвхөн тоног төхөөрөмж биш
Энэ төхөөрөмж бол зүгээр нэг лабораторийн багаж хэрэгсэл биш.
Энэ бол Монголын хог хаягдлын менежментийн шинэ үеийн эхлэл гэж бид ойлгож байна.
Учир нь:
1. Судалгаагүй бол бодлого байхгүй
2. Бодлогогүй бол төсөл байхгүй
3. Төсөлгүй бол шийдэл байхгүй
Бид шинжлэх ухаан дээр суурилсан цагаан хуудаснаас бүхнийг зөв эхлүүлэх ёстой.
Ирээдүйн хамтын ажиллагааны зорилт
Бид хандив өгөөд зогсохгүй, цаашид SHUTIS-тэй дараах 5 чиглэлээр тогтвортой хамтарна:
1. Хог хаягдлын үндэсний дата сан байгуулах
2. Хогны бүрэлдэхүүн, илчлэг, дулаан өгөлтийн улирлын болон бүс нутгийн судалгаа хийх
3. Waste-to-Energy төслийн урьдчилсан инженерийн тооцоо, туршилтын ажлуудыг хамтран гүйцэтгэх
4. Оюутнуудад зориулсан дадлагын хөтөлбөр ажиллуулах
5. Хамтарсан эрдэм шинжилгээний хурал, нийтлэл, инновацын лаборатори байгуулах боломжийг судлах
Бидний зорилго — салбарыг бүхлээр нь шинэ шатанд гаргах.
Эцэст нь
Эрхэм хүндэт багш нар, судлаачид, оюутнууд аа,
Өнөөдрийн энэ даруухан боловч чухал хандив бол Монгол Улсад ухаалаг, тогтвортой, шинжлэх ухаанчилсан хог хаягдлын менежмент бий болгох урт хугацааны зорилттой Наноово Грин Энерджи Монгол ХХК-ийн чин сэтгэлийн үйлс юм.
Бид хог хаягдлын асуудлыг асуудал биш, Монголын эрчим хүчний салбарт боломж гэж харж байна.
Энэ боломжийг бодит болгох түлхүүр нь та бүхний бүтээх мэдлэг, судалгаа, инновац юм.
Ирээдүйд бид зөвхөн хогоо шийдээд зогсохгүй, инженер технологийн салбарт Монголын нэрийг олон улсад гаргах боломжтой.
Шинжлэх ухаанд итгэе.
Залуу үедээ итгэе.
Хамтын ирээдүйдээ итгэе.
Баярлалаа.
